زندگی،زمانه و کارنامه ی محمد خان مجدالملک سینکی

چکیده میرزامحمد خان مجدالملک پسر میرزا فتحعلی بیگ و خواهرزاده ی میرزا آقاخان نوری(صدراعظم دوره ی ناصری) بوده است . وی به دلایل مختلف وارد دستگاه حکومتی گردید ؛ از جمله اینکه از خاندان اعیانی مازندران بوده است و هم چنین به این سبب که دارای توانایی شخصی نیز بود و مهمتر از همه اقوام و خویشانش در دربار از نفوذ ویژه ای برخوردار بودند ، توانست وارد دربار و سپس دولت قاجاریه گردد . وی کار خود را در عهد محمد شاه با پیشکاری مهد علیا -همسر محمد شاه و مادر ناصرالدین شاه-آغاز کردوهمراه او به مکه مکرمه مشرف گردید. از آن پس در بخش های مختلف دولت و دربار ناصری مشغول به کار شد.وی پست ها و مناصب کلیدی بسیاری را در این دوره بر عهده داشته است. میرزا محمد خان مجدالملک سینکی به نگارش دو اثر بسیار مهم پرداخت.کتاب « کشف الغرائب فی امور عجایب » -رساله مجدیه - و کتاب « مرآت الارض » .کتاب اول ، رساله ای انتقادی است از وضع موجود دولت و دربار دوره ی ناصرالدین شاه و کتاب دوم در زمینه ی جغرافیای جهان که حائز اهمیت است.در این پژوهش ضمن بیان زندگی میرزا محمد خان سینکی و خاندانش به اجمال در مورد اوضاع سیاسی ، اجتماعی و... دوران حیاتش نیز پرداخته شده است . کارنامه ی او نیز که شامل مناصب و مأموریت ها وآثار و اندیشه های اوست هم در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به کارنامه و عملکرد میرزا محمد خان سینکی ، می توان او را اندیشه گری اصلاح طلب معرفی کرد و اورا از زمره ی افرادی دانست که تفکر سیاسی اجتماعی اش –در رساله ی مجدیه -در ارتقاء سطح آگاهی مردم و افزایش سطح توقعات اجتماعی و سیاسی آنها نقش بسزایی داشته است. قطعاً این مسئله در مقدمات انقلاب مشروطه نیز بی تأثیر نبوده است .